تجزیه و تحلیل یا آنالیز SWOT چیست؟
تجزیه و تحلیل SWOT ابزاری است که در تدوین مدیریت و تدوین استراتژی استفاده می شود و می تواند به شناسایی نقاط قوت(Strengths)، ضعف ها(Weaknesses)، فرصت ها(Opportunities) و تهدیدهای(Threats) یک شرکت کمک کند.
نقاط قوت و ضعف عوامل درونی(Internal Factors) هستند که ایجاد کننده یا از بین برنده ی ارزش هستند. آنها شامل دارایی ها، مهارت ها یا منابعی هستند که یک شرکت در اختیار دارد(در مقایسه با رقبای خود)، که آنها را می توان با استفاده از ارزیابی های داخلی یا محک و معیارهای خارجی(Benchmarking) اندازه گیری کرد.
فرصت ها و تهدیدها عوامل بیرونی(External Factors) هستند که ارزش ایجاد می کنند یا ارزش را از بین می برند. یک شرکت نمی تواند آنها را کنترل کند. آنها یا از فضای رقابت در صنعت و بازار ناشی می شوند یا از عوامل جمعیت شناختی، اقتصادی، سیاسی، فنی، اجتماعی، حقوقی یا فرهنگی (رجوع شود به تحلیل محیط PESTLE-PEST) سرچشمه می گیرند.
نمونه هایی مرسوم از عوامل 4گانه در ماتریس SWOT زیر آورده شده:
نقاط قوت
|
نقاط ضعف
|
فرصت ها
|
تهدیدها
|
هر سازمانی باید سعی کند که با محیط خارجی خود به تعادل و تعامل مثبت برسد. نمودار SWOT یک ابزار بسیار خوب برای تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف (داخلی) یک شرکت و فرصت ها و تهدیدهای (بیرونی) است. با این حال، این تجزیه و تحلیل تنها اولین قدم است. ایجاد تناسب واقعی با محیط خارجی اغلب سخت ترین کار است.
ماتریس رویارویی-تقابل(Confrontation Matrix)
ابزاری برای ترکیب عوامل داخلی با عوامل خارجی، ماتریس تقابل است.
فرصت ها | تهدیدها | |
نقاط قوت | جنگنده(Offensive)
از این موارد حداکثر استفاده را ببرید |
دفاعی(Defensive)
بازگرداندن نقاط قوت |
نقاط ضعف | تقویت کن(Strengthen)
رقبا را به دقت تحت نظر بگیرید |
زنده بمان(Survive)
برگردید و از خطر نابودی دور شوید |
در واقعیت اغلب دو ستون نمودار SWOT در جهت مخالف قرار دارند، و استراتژیست ها هنوز باید این پارادوکس را حل کرده و یک استراتژی همسو پیشنهاد کنند. این را می توان از این 2طریق انجام داد:
- تدوین استراتژی بیرون-به-درون (استراتژی بازار محور) / Outside-in Strategy (Market-Driven Strategy)
- یا تدوین استراتژی درون-به-بیرون (استراتژی منابع محور) / Inside-out Strategy (Resource-Driven strategy)
توجه: شما همچنین می توانید تجزیه و تحلیل SWOT را برای رقبا اعمال کنید، و این تحلیل ها اغلب دیدگاه های جالب و جدیدی به شما ارائه می دهند.
ملاحظات
تذکر این نکته لازم است که ماتریس SWOT که یکی از پرکاربردترین ابزار های استراتژی و مدیریت است، توسط افراد و گروه ها و شرکت های مختلف ، و از نقطه نظرات مختلف تعریف و تفسیر و بومی سازی شده است، بنابر این کاملا طبیعی است که با تعاریف و توضیحات مختلفی از تحلیل SWOT مواجه شوید. برای مثال به تصاویر زیر دقت کنید که استراتژی های مختلف در ماتریس تقابل را به گونه هایی متفاوت از ماتریس بالا تشریح کرده اند: