تعریف ذینفعان یک سازمان
ذینفعان افراد یا گروه هایی هستند که میتوانند بر رسیدن به اهداف سازمان تاثیر بگذارند یا از آن تاثیر بپذیرند.
به بیان دیگرمی توان گفت ممکن است ذینفعان سازمان را تحت تاثیر قرار دهند یا فعالیت های سازمان بر آنها اثر داشته باشد.
غالبا ذینفعان یک سازمان از موارد زیر تشکیل شده اند:
-
- مالکان – سهامداران – سرمایه گذاران
- بانک ها – طلبکاران
- شرکا – تامین کنندگان
- خریداران – مشتریان – مشتریان بالقوه
- مدیران
- کارمندان – شوراهای کار – اتحادیه های کارگری
- رقبا
- نهاد های نظارتی(محلی، استانی، ملی، بین المللی) و دولتی
- انجمن های تخصصی – گروه های تجاری
- رسانه ها
- نهاد های غیر دولتی یا نیمه دولتی
- جوامع – محیط زیست – گروه های سیاسی – گروه های مذهبی – گروه های ملی
ممکن است افراد یا گروه های دیگری جزء ذینفعان باشند، که بخشی از چندین گروه ذینفع باشند. برخی از ذینفعان سازمان های رسمی و شفاف هستند و بعضی دیگر کاملا غیر شفاف و غیر رسمی.
دو نوع دسته بندی برای ذینفعان وجود دارد.
-
- داخلی(مانند کارکنان) و خارجی(مانند سهامداران)
-
- اولیه (مانند سهامداران) و ثانویه (مانند دولت ها)
البته در مرز این دسته بندی ها اختلاف نظر وجود دارد.
کاربرد های آنالیز ذینفعان سازمان
-
- تهیه لیستی از همه ی ذینفعان
- تجزیه و تحلیل نیاز هرکدام از ذینفعان مختلف
- تجزیه و تحلیل تعارض منافع احتمالی با ذینفعان و بین خود ذینفعان مختلف
- مبنایی برای ترسیم دقیقتر نقشه ی ذینفعان
- از اساسی ترین فاکتور ها در تعیین استراتژی های سازمان و روند های تصمیم گیری
- ارزیابی استراتژی های موجود
- مبنایی برای تعامل موثر با ذینفعان
- همچنین می تواند در بحث مدیریت برنامه و مدیریت پروژه استفاده شود
مراحل فرآیند آنالیز ذینفعان سازمان
-
- شناسایی ذینفعان (به وسیله ی طوفان فکری)
- نیازها و علایق ذینفعان را درک کنید. آنها را به گروه های معنی دار طبقه بندی کنید.
- اولویت بندی، متعادل سازی، تطبیق یا ادغام ذینفعان
- نیازهای ذینفعان را در دل استراتژی های سازمان ادغام کنید
نتایج و فواید آنالیز ذینفعان
-
- بینش بهتری نسبت به هر ذینفع ایجاد خواهد شد در زمینه های:
- رابطه با ذینفعان
- ائتلاف ها یا سازمان هایی که ذینفع عضو آنها است
- اهمیت ذینفعان برای سازمان
- قدرت ذینفعان
- اولویت های ذینفع
- خطوط قرمز و ریسک های مربوط به ذینفعان
- بینش بهتری نسبت به هر ذینفع ایجاد خواهد شد در زمینه های:
-
- استراتژی ها و تصمیمات بهتر
- پذیرش بهتر استراتژی و تصمیمات سازمان توسط ذینفعان مختلف
محدودیت ها و معایب روش آنالیز ذینفعان
-
- در حالت ایده آل ، تجزیه و تحلیل ذینفعان باید به طور منظم یا حتی مداوم انجام شود ، زیرا ذینفعان مربوطه ، قدرت و ارتباطات آنها ممکن است به سرعت تغییر کند
- توجه داشته باشید که مدیریت یک سازمان باید موقعیت هر یک از ذینفعان را ارزیابی کند فلذا درک ذهنی مدیریت است که در نهایت نحوه عملکرد سازمان در قبال ذینفعان خود را تعیین می کند
- به طور معمول غیرممکن است که مدیریت تمام خواسته های همه ذینفعان را به طور کامل برآورده کند. بنابراین مدیریت به یک عمل متعادل کننده یا یک عمل ترکیب و ادغام تبدیل می شود، با این گزینه ها:
- تمرکز بر یک گروه ذی نفع پیشرو و جلب رضایت همه گروه های دیگر به میزان لازم یا ممکن. گروه ذینفعان اصلی می توانند مالکان یا سهامداران یا حتی خود مدیران باشند
- تلاش برای ایجاد تعادل یا تطابق یا ترکیب همه علایق با توجه به وزن، اهمیت یا فوریت آنها
- توجه داشته باشید که اغلب، همکاری سازنده با ذینفعان شکل نمی گیرد
