مهندسی ارزش چیست؟ شرح
روش مهندسی ارزش از مایلز Miles و ارلیکر Erlicher رویکردی تیمی، عملکرد-محور و ساختارمند است که برای تحلیل و بهبود ارزش در یک محصول، طراحی وسیله، ساختار یا خدمت به کار میرود. این یک روششناسی قدرتمند برای حل مسائل و/یا کاهش هزینهها و همزمان بهبود الزامات عملکردی/کیفیتی است. ارزش بهصورت نسبت عملکرد به هزینه تعریف میشود و بنابراین میتواند بوسیلهی بهبود عملکرد یا کاهش هزینه افزایش یابد.
عبارات مهندسی ارزش Value Engineering (VE)، تحلیل ارزش Value Analysis (VA) و مدیریت ارزش Value Management (VM) بوسیلهی برخی افراد به صورت هممعنی و بهجای یکدیگر بکار میروند. همچنین برخی اوقات از این رویکرد با عناوینی نظیر کنترل ارزش Value Control، بهبود ارزش Value Improvement یا ضمانت ارزش Value Assurance یاد میشود.
خواستگاه مهندسی ارزش. تاریخچه
VE در سال 1947 دقیقا بعد از جنگ جهانی دوم در کارخانهی جنرال الکتریک (GE) زمانی که کمبود ماده اولیه و نیروی کار تولید GE را تحت تأثیر قرار داد توسعه یافت. از لارنس مایلز خواستهشد تا دربارهی چرایی این اتفاق و نحوهی کاهش هزینه و بهبود عملکرد کاوش کند.
هزینهها در مهندسی ارزش
توجه داشته باشید زمانی که مهندسان ارزش دربارهی کاهش هزینهها صحبت میکنند، هم میتوانند به هزینههای کلی چرخهیحیات total life cycle costs یا هزینههای مستقیم direct cost تولید اشاره داشته باشند. هزینههای کلی چرخهی حیات کل مخارج در طول مدت حیات محصولاتند. این سنجش هزینه بیشتر در مورد تجهیزات عمدهی گرانقیمت کاربرد دارد و شامل هزینههای تولید، هزینههای نصب، هزینههای تعمیر و نگهداری، و هزینههای اوراق کردن میشود. مخارج فردی باید کاسته شوند تا ارزش زمانی پول را بازتاب دهند. زمانی که به محصولات مصرفکننده اشاره میشود، هزینهی مستقیم تولید معمولا مورد استفاده قرار میگیرد. این سنجش محدود به هزینههاییست که مستقیما با تولید محصول مرتبط است.
موارد استفاده از مدیریت ارزش. کاربردها
حوزهایی که VE میتواند در آنها به طور کارا و سودآور استفاده شود:
- مهندسی: طراحی، توسعهی محصول.
- تولید: سروکارداشتن با مواداولیه، طراحی ابزار و تولید.
- خرید: پیشنهادات جایگزین شبکه توزیعوفروش؛ اطلاعات محصول جدید.
- فروش: فروش آهستهی محصولات.
- ساختارها و دستورالعملها: کارهای اداری، فرآیندهای اداری، خدمات بازتولید.
- تعمیرونگهداری: دستورالعملها، مواد، برنامهریزی کاری.
- تبدیل انرژی: دستورالعملها، تحلیل هزینهی چرخهی حیات.
- ساختوساز: برنامهریزی، جدولبندی، کار، موادمصرفی. استفاده از ظرفیت مازاد.
گامهای مهندسی ارزش. فرآیند
واژهشناسی معمول، یک برنامه شغلی گامبهگام استانداردسازی شده از فرآیند ساختارمند حل مسأله پیشنهاد میکند و از چهار مرحله اصلی تشکیل شده است:
- مرحله اطلاعات. این حالت شامل تعریف مسئله جهت حل، امکانسنجی کاربرد مطالعات VE برای مسئله، جمعآوری اطلاعات دربارهی مسئله، و اختصاص منابع موردنیاز و تیمی برای اجرای مطالعه.
- مرحلهی گمانهزنی. هدف این مرحله توسعهی رویکردی جایگزین در ایجاد عملکردهای موردنیاز با هزینههای کمتر است. تحلیل عملکردی با استفاده از تکنیک سیستمهای تحلیل عملکرد Function Analysis System Technique (FAST)، که یک دستورالعمل نموداریست که روابط منطقی میان عملگرهای ساختوساز، سیستم، یا اجزا را نمایش میدهد. با ساخت نمودار FAST تیم VE آغاز به تولید انواع گستردهای از ایدهها میکنند. این بهوسیلهی افزایش احتمال انتخاب بهترین ایده از طریق طوفان فکری یا تکنیکهای دیگر خلق ایده به بهینهسازی راه حل مسئلهی ارتقای ارزش کمک میکند.
- مرحلهی تحلیلی. هدف این مرحله بهکارگیری مقایسههای هزینه و تعریف جایگزین بهینه برای ایدههای تولیدشده در مرحله قبل است. هزینهی چرخهی حیات Life Cycle Costing (LLC) به مطالهی کمترین هزینهی جایگزینهای منتخب نهایی اعمال شدهاست.
- مرحلهی پیشنهاد. هدف این مرحله معرفی نتایج مطالعات VE به ذینفعان، جهت اخذ تأیید از مشتری و تعریف کردن توافق و تعهد از جانب طراح، حامی مالی پروژه و دیگر مدیریتها جهت اعمال پیشنهادات است.
نقاط قوت مهندسی ارزش. فواید
- بهینهسازی کیفیت/عملکرد
- کاهش هزینههای کلی چرخهی حیات پروژهها یا فرآیندها
- به حداقل رساندن هدررفت در تولید و طراحی فرآیند بوسیلهی حذف عملکردهای اتلافی
- اعتبار عملکردی و عملکرد سیستمی را سادهسازی میکند و ارتقا میدهد.
- خطرات احتمالی را مشخص و راهحلهایی برای کاهش آن ایجاد میکند.
محدودیتهای مهندسی ارزش. معایب
- VE باید در سریعترین زمان ممکن پیش از تعهدات مالی اجرا شود. بر اساس قانون پارتو Pareto 80% از شمار مشکلات بیانگر 20% از میزانی که باید پرداخت شود هستند. بنابراین زمان بهینه برای مطالعات VE حین مرحلهی طراحیست.
- این رویکرد وابسته به کار تیمی و مفاهیم خلاقیت است.
فرضیات مهندسی ارزش. شرایط
کاهش هزینه به تنهایی عملکرد اصلی یا هدف نیست. حتی به تنهایی پیشرفت نیز به حساب نمیآید.
کتاب:
Miles, Laurence D – Technique in Value Analysis and Engineering
Al-Yousefi, Abdulaziz – Value Management Concept & Techniques
Stephen J. Kirk / Kent F. Spreckelmeyer – Enhancing Value in Design Decisions